ΚΑΤΑΔΥΤΙΚΑ ΠΑΡΚΑ (Diving Reserves)

Είναι γνωστό ότι η δημιουργία και ανάπτυξη ενός δικτύου Καταδυτικών Παρκων θεωρείται σήμερα μία αναγκαιότητα για την τουριστική αξιοποίηση του Ελληνικού Bυθού, δεδομένου ότι αυτά μπορούν να αποτελέσουν σημαντικές οικονομικές πηγές ενώ παράλληλα ο καταδυτικός τουρισμός δεν αποτελεί κανέναν κίνδυνο για τον πάσης φύσεως ενάλιο πλούτο της χώρας. Το θέμα αυτό τέθηκε για πρώτη φορά το 1982 υπόψη των αρμοδίων κρατικών υπηρεσιών και μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει τίποτα για να ξεκινήσει αυτή η αξιοποίηση. Πού οφείλεται όμως αυτό; Η απάντηση είναι απλή: Στην άγνοια των πολιτικών και κρατικών παραγόντων που αχολήθηκαν με αυτό το θέμα. Από τα συναρμόδια υπουργεία, που ενδιαφέρθηκαν για την ανάπτυξη Καταδυτικών Πάρκων, καταρτίστηκε και ψηφίστηκε, τελικά, ο νόμος 3409/2005, που αφορά βασικά ρυθμίσεις για τις καταδύσεις αναψυχής, στον οποίο το άρθρο 13 αφορά την δημιουργία Καταδυτικών Πάρκων ως ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΤΑΔΥΤΙΚΟΥ ΠΑΡΚΟΥ (ΠΟΑΚΠ).

Τι ακριβώς όμως σημαίνει ΠΟΑΚΠ; Μία θαλάσσια περιοχή ιδιωτικής εκμετάλλευσης με αντίτιμο (εισιτήριο) για την πραγματοποίηση καταδύσεων αναψυχής. Δηλαδή ιδιωτικοποίση της χρήσεως του τόσο σημαντικού κοινού αγαθού που λέγεται θάλασσα!  Πέραν της αντισυνταγματικότητας αυτού του άρθρου, δεν είναι δυνατό ο σκοπός αυτός να ευδοκιμήσει, για πρακτικούς λόγους. Τι πρέπει να γίνει λοιπόν; Απλώς τροποποίηση του άρθρου 13 του νόμου 3409/2005. Τα ΠΟΑΚΠ να μετατραπούν σε ΕΛΕΥΘΕΡΑ ΚΑΤΑΔΥΤΙΚΑ ΠΑΡΚΑ (ΕΚΑΠ) ή απλώς ΚΑΤΑΔΥΤΙΚΑ ΠΑΡΚΑ (ΚΑΠΑ), όπως τα Εθνικά Πάρκα στην ξηρά, μικρά ή μεγάλα. H τροποποίηση αυτή είναι ο πιο σύντομος δρόμος για την απαιτούμενη νομική διευθέτηση αυτού του χρονίζοντος θέματος. Τα Καταδυτικά Πάρκα μπορεί να είναι παράκτιες θαλάσσιες περιοχές, βραχονησίδες, ή ακατοίκητες νησίδες (π.χ.Μακρόνησος,Φλέβες κ.λπ.). Ο χώρος, η έκταση και η καταλληλότητα είναι θέμα ειδικής μελέτης, που θα χρηματοδοτηθεί από τον ενδιαφερόμενο φορέα και θα εκτελεστεί, βασικά, από καταδυόμενους ερευνητές. Απαιτείται η διερεύνηση των κατάλληλων ωκεανογραφικών χαρακτηριστικών και τυχόν ύπαρξης αρχαιοτήτων. Στην περίπτωση υπάρξεως αρχαιοτήτων θα κρίνεται από την αρχαιολογική υπηρεσία εάν αυτά μπορούν να παραμείνουν εκεί, αν θα πρέπει να απομακρυνθούν ή να μην γίνει εκεί καταδυτικό πάρκο. Δικαίωμα δημιουργίας ΕΚΑΠ μπορεί να έχουν ορισμένοι κρατικοί φορείς, δήμοι, κοινότητες, καθώς και τουριστικές επιχειρήσεις (π.χ. ξενοδοχειακές μονάδες και κάμπιγκ). Η έκδοση αδείας μπορεί να γίνεται από το αρμόδιο υπουργείο για τον τουρισμό, κατόπιν υποβολής της απαιτούμενης μελέτης κ.λπ. Στη χωροταξία τα ΕΚΑΠ μπορούν να πάρουν τη θέση των ΠΟΑΚΠ με ανάλογη ρύθμιση. Από το αρμόδιο υπουργείο θα εκδοθεί φυσικά και η απόφαση καθορισμού δικαιολογητικών, διαδικασίας και των απαιτούμενων λεπτομερειών, για τον χαρακτηρισμό, την οριοθέτηση και λειτουργία των αιτούμενων θαλασσίων εκτάσεων ως Περιοχών Ανάπτυξης Ελεύθερου Καταδυτικού Πάρκου.

Ο καταδυτικός τουρισμός μπορεί να αναπτυχθεί βασικά από τους επιχειρηματίες της εμπορίας των καταδύσεων, που θα έχουν καταδυτικά κέντρα με κατάρτιση, ασφαλή εξοπλισμό και σχετική άδεια για το σκοπό αυτό. Αυτοί μπορούν να αξιοποιήσουν αποδοτικά τα Καταδυτικά Πάρκα, έχοντας ελέυθερη πρόσβαση σε αυτά. Δεν είναι δυνατόν να είναι λειτουργικό, κάποιος επιχειρηματίας να δημιουργήσει ένα καταδυτικό ιδιωτικό πάρκο και να εισέρχονται σε αυτό οι επιχειρηματίες των καταδυτικών κέντρων, με καταβολή εισιτηρίου. Ο τομέας των καταδυτικών κέντρων πρέπει να ενισχυθεί και να αναβαθμιστεί. Στα Καταδυτικά Πάρκα, ιδιαίτερα στα παράκτια, μπορούν να καταδύονται κολυμβυτές με μάσκα και βατραχοπέδιλα (Ελεύθερη Κατάδυση). Το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού κάλεσε, στο τέλος του 2010, εκπροσώπους των ασχολουμένων φορέων με τα θέματα του καταδυτικού τουρισμού για να εκφράσουν τις απόψεις τους για τον θαλάσσιο τουρισμό και ειδικότερα για την δημιουργία νέου νόμου για τα Καταδυτικά Πάρκα. Εάν είχαν ξεκινήσει τότε ενέργειες προς τις συναρμόδιες κρατικές υπηρεσίες για την τροποποίηση του άρθρου 13 του Νόμου 3409/2005 το θέμα αυτο, ηλικίας 30 ετών, θα είχε λυθεί. Τι συμβαίνει λοιπόν; Ας μας πεί κάποιος από το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού.

Γ. Δασκαλάκης